In een wereld waarin stress bijna onvermijdelijk lijkt, zoeken steeds meer mensen naar natuurlijke manieren om hun lichaam en geest in balans te houden. Stress is onvermijdelijk, maar adaptogenen winnen snel aan populariteit. Maar wat zijn dit precies en hoe werken ze? In deze blog duiken we in de wereld van adaptogenen.
Wat zijn adaptogenen?
Adaptogenen zijn natuurlijke stoffen, meestal uit kruiden en planten, die de weerstand tegen stress verhogen en het lichaam helpen herstellen zonder schade aan te richten. Ze werken als een mentale en fysieke coach, ze trainen je lichaam, waardoor je beter omgaat met ups en downs. Ze worden al duizenden jaren gebruikt als geneeswijze. Er zijn drie dingen waar een adaptogeen aan moet voldoen:
- Ze moeten de weerstand tegen stress verhogen, fysiek, mentaal of chemisch
- Ze moeten het lichaam helpen terug te keren naar een normale balans
- Ze mogen geen schade toebrengen of het lichaam uit balans brengen
Hoe werken adaptogenen in het lichaam?
Via de HPA-as reguleren adaptogenen de stressrespons van je lichaam. Zoals je in onze vorige blog misschien gelezen hebt, maakt je lichaam cortisol aan bij stress. Bij chronische stress houdt je lichaam cortisol vaak te lang hoog, wat leidt tot vermoeidheid, slaapproblemen en een verzwakt immuunsysteem. Adaptogenen helpen door:
- Stress te verminderen: Het helpt je cortisolniveau in balans te houden. Je ervaart hierdoor minder snel vermoeidheid en/of burn-out.
- Energie te verhogen: Door de efficiëntie van mitochondriën (de energiefabriekjes in je cellen) te verbeteren, geven ze je een natuurlijk energie boost! Dit maakt ze populair bij sporters
- Bescherming te bieden: Ze werken antioxidatief en ontstekingsremmend
Het bijzondere aan een adaptogeen
Het bijzondere is dat adaptogenen "slim" zijn: ze passen hun werking aan op wat je lichaam nodig heeft. Voel je je uitgeput? Dan geven ze je energie. Ben je overprikkeld? Dan kalmeren ze je zenuwstelsel. Eigenlijk krijg je dus een oplossing op maat! Daarnaast zijn adaptogenen ook uniek, door het feit dat ze langdurige veerkracht kunnen bouwen, in plaats van je een tijdelijke oppepper geven, zoals suiker of koffie doet.
Voorbeelden van adaptogene kruiden
Er zijn tientallen planten met adaptogene eigenschappen, maar hier zijn een aantal voorbeelden:
- Rhodiola rosea: Het heeft een gunstig effect op cognitieve activiteit, mentale gezondheid en bij vermoeidheid en hoofdpijn die veroorzaakt wordt door stress*. Bijzonder is dat Rhodiola Rosea groeit in koude, barre gebieden zoals Siberië en door Vikingen werd gebruikt voor kracht.
- Ginseng (Panax ginseng): Dit stimuleert het immuunsysteem, verbetert uithoudingsvermogen en ondersteunt cognitieve functies*. Ginseng staat in de traditionele Chinese geneeskunde bekend als "de wortel van het leven".
- Holy Basil (Tulsi, Ocimum sanctum): Holy Basil werkt ontstekingsremmend, verlaagt stress en brengt emoties in balans. In India wordt het vereerd als heilig kruid met spirituele en medicinale krachten.
- Schisandra (Schisandra chinensis): Deze bessen soort beschermt de lever, verhoogt mentale scherpte en heeft een dubbel effect: kalmerend én stimulerend. In de Chinese geneeskunde staat deze bes bekend als de "vijf-smaakvrucht" door zijn complexe smaakprofiel.
Andere voorbeelden zijn Maca, Eleuthero (Siberische ginseng) en Reishi (een medicinale paddestoel). Elk adaptogeen heeft zijn eigen specialiteit, maar ze delen allemaal die balancerende kracht. Een supplement met adaptogenen proberen? Kies bijvoorbeeld voor de Herbal Inner Peace van Plant O Vitamins.
Hoe gebruik je adaptogenen?
Adaptogenen zijn er in allerlei vormen: thee, tincturen, poeders of capsules. De werking bouwt zich langzaam op, dus consistent gebruik voor enkele weken tot maanden geeft het beste resultaat. Combineer ze met een gezonde levensstijl: goede voeding, slaap en beweging, voor maximale impact.
Let wel op: raadpleeg een arts als je medicijnen gebruikt, want sommige adaptogenen kunnen interacties geven.
*voorlopig toegestane on hold claims
